عسل طبیعی و فواید آن
عسل طبیعی
عسل طبیعی یا انگبین (همچنین «انگُبین» و «اَنگُوین») مایعی شیرین و گرانرو است که توسط زنبورعسل و برخی حشرات دیگر تولید میشود. زنبورها، عسل را از ترشحات شکری گیاهان و گلها (شهد گلها) یا ترشحات برخی حشرات دیگر (مانند عسلک) از راه بالاآوری، فعالیت آنزیمی و تبخیر آب تولید میکنند.
زنبورها عسل را در ساختارهایی از جنس موم به نام کندو ذخیره میکنند. عسلی که توسط زنبورهای عسل تولید میشود به دلیل تولید جهانی و تجاریسازی آن، بیشترین شهرت را دارد. عسل از کلونیهای زنبورهای وحشی یا از کندوهای زنبورهای اهلی جمعآوری میشود. که به این فعالیت زنبورداری گفته میشود.
شیرینی عسل از چیست؟
عسل شیرینی خود را از مونوساکاریدها، فروکتوز و گلوکز به دست میآورد و شیرینی نسبی آن در حد ساکارز است. میزان کالری عسل حدود ۳۲۵ کیلو کالری انرژی در هر ۱۰۰ گرم است. عسل به لحاظ داشتن برخی مواد تخمیری در تبادلات غذایی و کمک به هضم غذا بالاترین مرتبه را در میان غذاها دارد.
عسل کوهی (یا عسل وحشی) چیست؟
عسل کوهی یا عسل وحشی اصطلاحاتی است که برای عسل ارگانیک که بدون دخالت بشر تولید می شود به کار می رود. عسل کوهی به عسل هایی گفته می شود که زنبور عسل آنرا داخل کندوهای دست ساز انسان تولید نکرده است و عسل به همراه موم آن بر روی تنه درختان یا شکاف سنگها و صخره ها تولید شده است.
چرا عسل ارتفاعات مرغوب تر است:
زمانی که زنبور عسل کندو و یا کلونی خود را به قصد جمع آوری شهد گل ترک می کند. با طی مسافت و رسیدن به اولین گل یا گیاه مناسب شروع به فعالیت می کند. و معده دوم خود را پر از شهد کرده و به سوی کندو باز میگردد.
در تمام مسیر برگشت زنبور در حال ترشح آنزیم های مفید بر روی شهد های جمع آوری شده است. بنابراین هرچه مسیر رسیدن طولانی تر باشد، میزان آنزیم ترشحی بر روی شهدها بیشتر است.
به همین دلیل عسلی که به دست می آید به مراتب مرغوب تر و بهتر است. بدیهی است عسل هایی که در ارتفاعات هستند از این قاعده پیروی میکنند و قطعاً عسلهای مطلوبتری خواهند بود. شرکت عسل 24 با شعار “فقط عسل طبیعی” تلاش میکند تمام محصولاتی که این شرکت در گذشته و حال بسته بندی نموده همگی بر پایه “فقط عسل طبیعی” باشد.
انواع عسل طبیعی
عسل ها بصورت کلی به دو دسته چند گل و تک گل تقسیم می شوند. به عسل هایی که زنبور برای تهیه آن ها از گیاهان بسیار متنوعی استفاده کرده باشد و شهد خاصی غالب نباشد، عسل چند گیاه می گویند. و در صورتی که یک نوع گل و گیاه در منطقه بیشتر از انواع دیگر باشد نام آن گل و گیاه را بر روی عسل میگذارند.
البته در این نوع نام گذاری شهد غالب مد نظر است. مانند عسل مرکبات که از باغات مرکبات برداشت می شود. و یا عسل یونجه که از یونجه زارها برداشت میگردد. زیرا غیر ممکن است که زنبور فقط از یک نوع گل و گیاه استفاده کنید. در ادامه می پردازیم به انواع عسل تک گل که در ایران بیشترین محبوبیت را دارند.
1- عسل آویشن
عسل آویشن را میتوان جزو معروف ترین عسل ها بین ایرانیان معرفی کرد که بسیار انرژی زا می باشد. و برای درمان مشکلات تنفسی، تسکین سرفه و گلودرد و همچنین درمان زخم ها مورد استفاده قرار میگیرد.
2- عسل گون
عسل گون خود به تنهایی دارای ده ها گونه مختلف می باشد که در هر منطقه نوع بخصوصی رویش دارد. این عسل برای تقویت مغز و اعصاب، درمان درد معده و مشکلات گوارشی مفید می باشد.
3- عسل گشنیز
دارای طعم خاص و متفاوتی نسبت به عسل های چند گل و عسل های معمول در بازار می باشد. و از جمله خواص آن می توان به اشتها آوری، درمان مشکلات معده و درمان سرماخوردگی اشاره کرد.
4- عسل کنار
نام دیگر آن عسل سدر عربی می باشد و مصرف کنندگان خاص خود را دارد. این عسل برای تقویت قوای جنسی، تقویت حافظه و تقویت اعصاب موثر می باشد.
5- عسل مریم گلی
عسل مریم گلی به رنگ کهربایی روشن تا تیره زرین با بو و مزه دلپسند است. از فواید آن می توان به تصفیه خون، رفع تعریق بیش از حد بدن و درمان مشکلات گوارشی اشاره کرد.
6- عسل اقاقیا
یکی از بهترین انواع عسل است که نسبت به دیگر عسل ها دیرتر رس می بندد. عسل اقاقیا مقوی و انرژی زا می باشد و برای مصرف ورزشکاران توصیه میگردد.
7- عسل یونجه
از گل های بنفش رنگ یونجه بدست می آید. میزان برداشت این نوع عسل در ایران بسیار بالاست و به همین دلیل قیمت مناسب تری نسب به دیگر عسل ها دارد. مهم ترین خاصیت عسل یونجه را میتوان تقویت حافظه معرفی کرد.
8- عسل کتیرا
عسل خاصی می باشد که برای درمان مشکلات گوارشی بسیار سریع نتیجه میدهد. این نوع عسل برداشت منطقه گلیل در استان خراسان شمالی می باشد.
9- عسل زرشک
عسل زرشک در اردیبهشت و خرداد برداشت می شود و در دسته عسل های بهاره می باشد که خاص منطقه خراسان است و به دلیل شرایط اقلیمی و پوشش گیاهی خاص از خواص زیادی از جمله تصفیه خون، کاهش فشار خون و درمان مشکلات کبدی برخوردار است.
10- عسل بابونه
عسل بابونه عطر و طعم فوق العاده ای دارد و برای التهاب مغز، انواع ورم ها، کاهش تب، میگرن، سردرد، آرتروز و کاهش حساسیت مورد استفاده قرار می گیرد.
11- عسل سیاه دانه
عسل سیاه دانه را میتوان جزو گران ترین عسل ها معرفی کرد که بسیار کمیاب می باشد. مقوی مغز و اعصاب بوده و به تقویت حافظه کمک می کند.
12- عسل مرکبات
نام دیگر آن عسل بهارنارنج می باشد. دارای عطر و بوی فوق العاده می باشد، بیشتر در شمال کشور برداشت می شود و برای مصرف کودکان معمولا این نوع عسل توصیه می گردد.
انواع عسل طبیعی را بر اساس رنگ نیز دسته بندی می کنند:
عسل بی رنگ
عسل قرمز
عسل زرد
عسل بی رنگ مانند عسل اقاقیا، عسل قرمز رنگ مانند عسل آویشن و نوع زرد آن مانند عسل گون.
خواص درمانی عسل
عسل تأثیرات مختلفی بر روی بدن دارد و این امر بستگی به نوع مصرف شما دارد. امروزه از عسل برای درمان سرفه، تقویت حافظه، درمان زخمها، درمان کم خونی، معالجه فشارخون، درمان اگزما و… استفاده میشود. همچنین عسل به همراه مویز سیاه ناراحتیهای گلو و سینه را التیام میبخشد.
یکی از مهمترین خاصیتهای درمانی عسل، کمک آن به جذب بهتر دارو یا غذایی است که همراه با عسل میل میشود. به نظر میرسد این حقیقت، عامل اصلی وجود عسل به عنوان جزء جدایی ناپذیر اغلب داروهای ترکیبی طب سنتی از جمله نسخههای ابو علی سینا در کتاب قانون است.
عسل دارای خاصیت آنتیاکسیدان میباشد و میتواند عوامل مضر شیمیایی و رادیکالهای آزاد را که منجر به بروز سرطان میشوند را ازبین ببرد. آنتیاکسیدان موجود در عسل نه تنها رادیکالهای آزاد را ازبین میبرد بلکه به رشد بافتهای جدید نیز کمک میکند.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) به عسل به عنوان تسکین دهنده (مادهای که تحریک و التهاب را کاهش میدهد) اعتقاد دارد. که به تسکین سرفه به دلیل استفاده از عسل به عنوان یک غشای محافظتی بر روی گلو کمک میکند.
خاصیت ضد باکتریایی از ویژگیهای اصلی عسل است. که به خواص فیزیکی، فعالیتهای آنزیمی و فاکتورهای غیر آنزیمی وابسته است. همچنین عسل خاصیت ضد اکسیدانی دارد. عسل باعث ترمیم مخاط آسیب دیده شده و رشد بافتهای تازه را با خاصیت ضد تورمی خود تحریک مینماید.
کمک به رفع آلرژی
به دلیل خواص ضد التهابی عسل ، این ماده قادر است تا به کاهش علائم آلرژی کمک کند. عسل به دلیل دارا بودن مقادیر کم گرده گل، به عنوان یک واکسن طبیعی عمل می کند. اگر در فصل آلرژی از آبریزش بینی و خارش چشم رنج می برید، عسل می تواند کمک زیادی به شما نماید.
به محض اینکه مقدار کمی از گرده گل موجود در عسل وارد بدن شما شود، آنتی بادی هایی تولید خواهد نمود که با آن گرده گل مبارزه خواهند کرد. و این بدین معناست که بدن شما بصورت تمام وقت، نوعی حالت دفاعی در برابر آن آلرژی ایجاد خواهد نمود. به نحوی که با ورود مقدار کمی از گرده گلی که به آن حساسیت دارید، سیستم ایمنی بدن شما وارد حالت تهاجمی خواهد شد.
به دلیل اینکه تنها مقدار کمی گرده گل وارد بدن شما می شود، سیستم ایمنی شما با موفقیت به آن حمله کرده و آن را از بین میبرد و بطور همزمان، ایمنی بدن را نیز تقویت می کند.
تقویت انرژی بدن
عسل به دلیل مقدار بالای کربوهیدرات خود، منبع شگفت انگیزی از انرژی قند فرآوری نشده است.
گلوکز و فروکتوز عسل به سرعت وارد جریان خون می شوند و این کار باعث تقویت انرژی مورد نیاز برای تحرک شما خواهد شد. این کار، روشی بسیار عالی برای شروع یک رژیم انجام کار طولانی مدت می باشد. در غیر این صورت، عسل را به همراه صبحانه خود مصرف نمایید تا انرژی لازم برای انجام کار شما را تقویت کند.
تقویت حافظه
آنتی اکسیدانها، مواد شگفت انگیزی جهت تغذیه سلول های مغز است. مشخص شده است که چندین آنتی اکسیدان در عسل وجود دارند که می توانند مغز شما را در بهترین وضعیت خود نگه دارند.
در حقیقت، تحقیقات نشان می دهند که مصرف تنها یک قاشق عسل در روز، می تواند به حفظ قدرت حافظه زنان در دوران پس از یائسگی کمک نماید. افزودن یک قاشق چایخوری عسل به یک فنجان چای در روز، روشی ساده و فرح بخش جهت دستیابی به این هدف می باشد.
عسل همچنین به جذب کلسیم در مغز و حفظ حافظه کمک می کند. مراقبت مناسب از مغز از طریق مصرف مواد مغذی مناسب می تواند احتمال درگیری شما با زوال عقل در دوران سالمندی را کاهش دهد.
کمک به بهبود خواب
به جای استفاده فوری از داروهای خواب آور، به داروهای طبیعی برای حل این مشکل فکر کنید. زمانی که بیخوابی برای شما پیش آمد، عسل قطعاً می تواند به کمک شما بیاید. در اینجا خلاصه ای اجمالی درباره نحوه کمک عسل به سریعتر خواب رفتن شما ارائه خواهیم داد.
شیرینی عسل باعث بالا رفتن انسولین خون شما می شود که این امر به نوبه خود باعث آزاد شدن سروتونین فرستنده عصبی می شود. سپس، بدن سروتونین را به ملاتونین (مادهای شیمیایی که به خواب شما کمک کرده) تبدیل می کند.
علاوه بر سروتونین، آمینو اسیدهایی در عسل موجود هستند که به تولید آمینو اسید تریپتوفان کمک می کنند. زمانی که تریپتوفان به مغز می رسد، به سروتونین و در نهایت به ملاتونین تبدیل می شود. بنابراین مقدار زیادی از آن برای کمک به خواب بهتر در مغز شما موجود خواهد بود.
چندین روش مصرف عسل جهت بهبود خواب، افزودن کمی عسل به دمنوش بابونه یا ترکیب آن با یک لیوان شیر، زردچوبه، شیر بادام، فلفل و ساخت شیر طلایی جهت کاهش التهاب و آرام نمودن بدن برای خواب خوش شبانه است. این ترکیب (شیر طلایی) یکی از نوشیدنی های دارویی باستانی است که مزیت های فراوانی برای سلامتی بدن دارد.
تسکین دهنده سرفه
عسل یکی از بهترین داروهای خانگی برای سرفه خشک و همچنین سرفه مرطوب شناخته شده است. همچنین تحقیقات نشان داده است که مصرف یک قاشق غذاخوری عسل می تواند باعث کاهش سوزش در گلو شود. عسل، درمانی طبیعی برای سرفه است به خصوص برای بچه ها، زیرا به رفع سرفه شبانه کمک می کند. و موجب خواب راحت می شود اما برای کودکان زیر 1 سال توصیه نمی شود.
پیشگیری از سرطان
یکی از مهمترین راههای پیشگیری و درمان سرطان، تغذیه صحیح میباشد. اصلاح عادات غذایی از یک سو و به کارگرفتن برخی از موادغذایی از سوی دیگر، پیشرفتهای شگرفی را در بهبود انواع سرطان ایجاد کرده است.
ممکن است شما با برخی از خواص عسل طبیعی آشنایی داشته باشید. عسل با دارا بودن انواع موادمغذی و فعالیتهای آنتی اکسیدانی، ضد التهابی و… سد محکمی در برابر ابتلا و یا حتی درمان بسیاری از سرطانها، به ویژه سرطانهای پستان، کبد، روده و پروستات در دنیای پزشکی، به شمار میرود.
تاثیر معجزه آسای عسل طبیعی بر زیبایی و درمان مشکلات پوست و مو
درمان جوش و آکنه:
عسل حاوی هومکتانت هایی (مواد جاذب رطوبت) است که پوست شما را مرطوب نموده و قابلیت از بین بردن باکتری های عامل آکنه را دارد.
چندین روش برای استفاده از عسل جهت کاهش آکنه وجود دارند. بهترین روش مبارزه با آکنه، استفاده از عسل خام و فرآوری نشده بر روی قسمت هایی از بدن است که مستعد ابتلا به آکنه هستند. این نواحی معمولاً صورت، بدن یا پشت بدن را در بر می گیرند. عسل را به مدت حدود ۳۰ دقیقه بر روی ناحیه دارای آکنه بگذارید و سپس با آب گرم بشویید.
روش مهم دیگر، افزودن دارچین به عسل و بکارگیری آن بر روی نواحی تحت تأثیر آکنه یا مصرف خوراکی روزانه آن است. یک قاشق چایخوری پودر دارچین را درون یک لیوان آب داغ یا در حال جوش اضافه کنید. این محلول را به مدت ۳۰ دقیقه بجوشانید و پس از سرد شدن یک قاشق چایخوری عسل به آن اضافه کنید. این محلول را هر روز صبح، حدود ۳۰ دقیقه قبل از صبحانه بنوشید. طی چند هفته نتایج آن را مشاهده خواهید نمود.
مرطوب کننده و آبرسان پوست:
عسل به دلیل خاصیت مرطوب کننده و تغذیه کننده ای که دارد برای پوست بسیار مفید است. عسل برای پوست های چرب مناسب است. و بدون اینکه منافذ را باز کند پوست را مرطوب می کند. همچنین به درمان لب های ترک خورده کمک می کند. عسل طبیعی لایه بردار پوست است و همین امر باعث شفاف شدن پوست نیز می شود.
پاک کننده منافذ:
عسل منافذ پوست را باز می کند و با داشتن خواص آنتی اکسیدانی، ضد عفونی کننده و ضد باکتریایی، پوست را پاکسازی می کند و باعث جلوگیری از جوش های سر سیاه می شود. عسل خام با محافظت منافذ در برابر گردو غبار و چربی های اضافه پوست، موجب جلوگیری از به وجود آمدن آکنه ها می شود و در عین حال پوست را مرطوب نگه می دارد که چهره را شفاف تر می کند.
لایه بردار طبیعی پوست:
دشمن یک پوست زیبا، سلولهای قدیمی و مرده است که ممکن است باعث سوزش و خارش آن شود. عسل طبیعی همچنین یک لایه بردار طبیعی است، به این معنی که با استفاده از آن روی صورت پوست خشک و تیره را از بین میبرد و سلول های جدید جایگزین آن میکند که در این صورت پوست لطیف و شفاف خواهد شد.
جوان سازی پوست:
عسل طبیعی یک تغذیه کننده عالی برای مقابله با پیری صورت می باشد. زیرا سرشار از آنتی اکسیدان ها، پروبیوتیک ها، آنزیم ها و مواد مغذی است. همانطور که خاصیت آبرسانی دارد پوست این رطوبت را به خود جذب کرده و آن را حفظ می کند. بدون اینکه پوست چرب شود، سطح رطوبت را دوباره احیا می کند.این ماده همچنین باعث آرامش پوست می شود که این عوامل به پوست خاصیت ضد پیری می بخشد.
نرم و درخشان کننده مو:
عسل هم خاصیت نرم کننده و هم مرطوب کننده دارد و می توان آن را یک نرم کننده عالی برای مو معرفی کرد. رقیق کننده ها با مولکول های آب پیوند می خورند، رطوبت را به رشته های خشک اضافه می کنند. و این امر به نرم و درخشان کردن موهای شما کمک می کند.
رشد مو:
همچنین درباره خواص عسل برای زیبایی می توان به این نکته اشاره کرد که به دلیل توانایی عسل در تقویت رشد سلولی از آنجایی که زخم ها را ترمیم می کند. در نتیجه می تواند رشد سلول های بافت پوششی پوست را هم تقویت کند. پوست سر سرشار از سلول های بافت پوششی است که بسیاری از فولیکول ها و مجاری را برای رشد مو فراهم می کند.
آیا عسل فاسد می شود؟
اغلب میکروبها در عسل رشد نمیکنند و به همین علت، عسل مهروموم شده تا هزاران سال تخریب نمیشود. عسل همچنین به علت اسیدیته خاص، مقدار بسیار اندک آب و وجود هیدروژن پراکسید به سختی فاسد میشود. و از همین روی نگهداری، انتقال و تجارت آن آسان است.
قبل از کریستال سازی شربت نیشکر و تهیه شکر، عسل تنها ماده غذایی بود که جهت شیرینکنندگی توسط بشر استفاده میشد. مصرف عسل برای کودکان زیر دو سال به دلیل ایجاد سم بوتولینم، خطرناک است.
عسل با گذشت زمان خود به خود شکرک میزند و این یک فرایند طبیعی است که هیچگونه تأثیری بر روی خواص شیمیایی یا کیفیت آن نمیگذارد. برای آب کردن این شکرک میتوان از آب گرم استفاده کرد ولی باید توجه شود که اگر عسل با دمایی بیش از ۴۰ درجه سلسیوس گرم شود، مواد بیولوژیکی فعال آن از بین خواهد رفت.
به دلیل اهمیت بالای زنبورعسل در گرده افشانی و افزایش باروری محصولات کشاورزی و میوهها، سازمان جهانی غذا و کشاورزی یا فائو روز ۲۰ می هر سال را به عنوان «روز جهانی زنبور» نامگذاری کردهاست.
نحوه نگهداری عسل
از آنجایی که عسل خاصیت اسیدی دارد، هر ظرفی برای نگهداری از آن مناسب نیست. به همین دلیل توصیه میشود که عسل را در ظرف شیشهای و یا ظروف پلاستیکی مخصوص مواد غذایی، نگهداری کنید.
در انتخاب ظرف نیز توجه داشته باشید که ظرف درب مناسبی داشته باشد و محکم بر روی آن چفت شود تا از ورود رطوبت، بو و البته مورچهها جلوگیری شود.
هرگز از ظرف فلزی برای نگهداری عسل استفاده نکنید چرا که به مرور زمان توسط عسل خرده و در آن حل میشوند و میتوانند مشکلاتی را برای بدن به وجود بیاورند.
عسل خیلی زود بوهای خارجی را به خود جذب می کند بنابراین نباید آن را نزدیک مواد معطر نگه داری کرد.
دمای استاندارد برای نگه داری عسل دمای محیط میباشد. و نباید عسل را در یخچال یا کنار اجاق گاز قرار داد. زیرا تغییرات دمایی زیاد باعث میشود تا خواص عسل از بین برود و همچنین رنگ و بوی خود را نیز از دست بدهد.
عسل به شدت جاذب رطوبت است بنابراین باید در جای خشک نگه داری شود. بهتر است عسل را در یک جای تاریک و به دور از نور قرار داد. چرا که تابش مستقیم نور خورشید، باعث از بین رفتن خواص و تغییر رنگ عسل میشود.
برای مشاهده و خرید از محصولات عسل طبیعی 24 کلیک کنید.
- بهروز صدرارحامی
- اردیبهشت 9, 1400
- 1498 بازدید